2016 is voor ons alle drie een ontzettend bewogen jaar geweest, waarin er heel veel is gebeurd, iets wat ook te merken is geweest in de tijd en aandacht die wij hadden voor de fabriek. Voor de nieuwsgierige lezers die graag lezen, delen we vandaag alle drie ons verhaal.

Nienke

In december vieren veel mensen Sinterklaas, kerst en oud en nieuw. Ik doe er niet meer aan mee. Ik heb een hekel aan kerst en al die andere feestdagen in december. Voor mij horen er andere rituelen bij deze laatste maand van het jaar. Bij één van die rituelen hoort mijn nieuwe agenda. Als ik alle adressen en verjaardagen overschrijf, blader ik nog een laatste keer door het oude jaar. Zo lees ik wat ik allemaal heb gedaan en beleef ik in sneltreinvaart het oude jaar opnieuw. Bijna niet te geloven wat er in één jaar kan gebeuren én wat het aan veranderingen met zich meebrengt. Als ik er achteraf nog eens naar kijk, besef ik vaak pas echt hoeveel impact dat kan hebben. Het laat me zien wat ik heb geleerd en mee kan nemen naar het nieuwe jaar. Maar ook wat ik achter me moet laten en waar ik afscheid van moet nemen. Afgelopen jaar was voor mij een stormachtig jaar vól veranderingen. In 2015 gebeurden er al dingen die voor een keerpunt hebben gezorgd. In dat jaar overleed mijn vader, stopte ik noodgedwongen met mijn werk in een winkeltje en moest mijn partner gaan dialyseren. Na de crisis die daardoor ontstond, werd in 2016 pas echt duidelijk dat het daardoor voor altijd anders zal zijn. De nieuwe levensstijl bleek niet zo tijdelijk te zijn als we hadden verwacht. En het effect had meer invloed dan we vooraf hadden kunnen bedenken. Werkelijk álles is nu anders! Afgelopen jaar stond het opbouwen, inrichten, testen en wennen aan ons nieuwe leven centraal.

Toevallig hebben we onze terugblik op 21 december ingepland, de dag waarop mijn vader jarig zou zijn. Hij overleed in maart van 2015. Dit is dus al de tweede verjaardag waar hij zelf niet meer bij is. Mijn vader was al een aantal jaar heel erg ziek. De laatste twee jaar van zijn leven kon hij daardoor ook niet meer thuis wonen. Toen hij na een zoveelste complicatie ineens nóg minder kon, werd hij opgenomen in een verzorgingstehuis. Vanaf de dag dat hij daar ging wonen, ben ik bijna elke dag bij hem geweest. Een groot deel van de zorg heb ik samen met mijn moeder gedaan. Dat is heel intensief, maar ik heb het ook als bijzonder mooi ervaren. Want juist zo dicht bij de dood heb ik geleerd wat leven is. Zo diep als het verdriet gaat, zo diep gaat ook mijn liefde voor het leven. De zorg voor mijn vader nam veel tijd in beslag en ik kon daarnaast niet blijven leven zoals ik dat altijd heb gedaan. Dat dwingt je om hele moeilijke keuzes te maken. Toen dacht ik dat die keuzes voor even zouden zijn en dat ik daarna het leven weer op kon pakken zoals ik gewend was. Maar niets bleek minder waar. Mijn vriend is nierpatiënt en zat al een paar jaar in de pre-dialyse fase. Kort na het overlijden van mijn vader was zijn nierfunctie zo slecht geworden dat hij moest gaan dialyseren. In de pre-dialyse fase word je door het ziekenhuis hierop voorbereid. Maar het liep bij ons allemaal een beetje anders. Dat heeft voor nog meer storm en chaos gezorgd en maakte dat we in het eerste deel van 2016 puur aan het overleven waren. Elke dag hebben we keihard gewerkt om de basis voor elkaar te krijgen. Nu loopt de basis eindelijk redelijk stabiel, maar we moeten ons nu ook gaan voorbereiden op de transplantatie. Mijn vriend staat namelijk op de wachtlijst voor een nieuwe nier. Ook dat heeft enorm veel impact gehad en zal veel van ons blijven vragen. In 2016 beseften we pas echt dat het nooit meer ‘normaal’ zou zijn. We moesten rouwen om ons oude leven, om onszelf en om elkaar. De storm heeft werkelijk álles op z’n kop gezet. Van onze dagindeling tot wat we eten. En zelfs onze visie, verlangens, wensen en behoeftes zijn veranderd. Ik heb het lang geprobeerd, maar leerde dat de oude manier van leven echt niet meer lukt. Niet omdat ik dat niet wil, maar omdat het echt niet kan. Alles verloopt tot in de basis anders en wij zijn daardoor ook anders.

Ik kan het verdriet erom niet ontkennen. Rouwen doet pijn. Het is heel zwaar geweest en het zal ook nog heel pittig blijven. Je moet keuzes maken die je echt kunnen verscheuren. Maar die keuzes hebben me uiteindelijk ook heel veel gegeven. Vaak sluipen gewoontes erin. Je doet dingen omdat je ze altijd zo hebt gedaan. En als het goed voelt, waarom zou je dat dan anders doen? Door wat er allemaal op mijn pad is gekomen, heb ik alle gewoontes opnieuw moeten bekijken. Want om deze situatie vol te kunnen houden, heb je dingen nodig die je opladen. Heel zorgvuldig heb ik gekeken naar waar mijn hart sneller van gaat kloppen en wat dat geluksgevoel in me laat stromen. En dat zit voor mij in hele kleine dingen. Dingen die ik ooit als vanzelfsprekend zag, voelen nu zo bijzonder! En omdat ik alles nu zo intens beleef, voel ik daardoor de liefde voor het leven sterker dan ooit! In 2016 leerde ik om mijn verwachtingen los te laten en in plaats daarvan naar mijn hart te luisteren. ‘Volg je hart, want dat klopt!’ Nog steeds moet ik elke dag keihard werken om de basis voor elkaar te krijgen en heel flexibel te zijn. Maar hoe dat eerst als een obstakel voelde, voelt dat nu als een harts-tocht. Ooit leek het tegen te werken, maar nu geeft het me juist kracht! Nog steeds is het steeds weer vallen en opstaan, maar nu kan ik steunen op die kracht en voel ik een diep vertrouwen. Ik leerde in 2016 om mijn verwachtingen los te laten, dus ik heb ook geen specifieke wensen voor het nieuwe jaar. Ik kijk nieuwsgierig uit naar wat het brengt, want het leven zit vol verrassingen!

Zoals ik ben veranderd, veranderde ook de post met me mee. Ooit was post slechts een hobby, maar nu is het zo’n belangrijk deel van mijn leven geworden dat ik er bijna non-stop mee bezig ben. Ik maak nu misschien minder poststukken maar de aandachtige manier van kijken en bezig zijn, die ik van post heb geleerd, is een manier van leven geworden. Post maken en erover schrijven op de Postfabriek is een belangrijk moment waarin ik me op kan laden. Tegen de stress vouw ik enveloppen. Als ik schrijf, vind ik uit wat er in me leeft. En de Postfabriek is mijn bijdrage aan het grotere geheel. Daarmee hoop ik anderen te inspireren om aandachtig naar het leven te kijken. Want met die manier van kijken, is er zoveel moois te zien!

Kim

The magic is in the mess. Hoe vaak heb ik deze quote wel niet gezegd tegen mezelf dit jaar? Want wat wás het een rommelig jaar. 2015 sloot ik af met de verwachting dat wij in 2016 zouden verhuizen naar een andere provincie en te maken zouden krijgen met alle veranderingen die daarbij horen; m’n zoontje naar een andere school, de drukte van inpakken en uitpakken, op zoek naar een nieuwe baan etc. Nu 2016 echter voorbij is, wonen we nog steeds in het gemeubileerde jaren ’30 huurhuisje in het centrum van Zierikzee waar we in maart dit jaar naartoe verhuisd zijn. 90% van onze bezittingen zitten in immense houten kratten in een opslag. We verkenden vele dorpen en steden, bezichtigden oneindig veel huizen, deden hier en daar een bod… maar hét huis zat er niet tussen. Natuurlijk brengt dat vragen met zich mee: zoeken we wel goed? Willen we dit wel echt? Zijn we te kritisch of te kieskeurig? Voor onze omgeving is het verhuizen inmiddels een vermoeiend onderwerp geworden, want ons antwoord is altijd weer hetzelfde. Nee, we hebben nog geen huis gevonden. En waarom dat is, dat is niemand helemaal duidelijk. Inclusief onszelf. Maar is dat erg?

Relax, nothing is under control

Als we de waarde van het afgelopen jaar zouden meten aan de hand van dat wat we van plan waren, dan was het eigenlijk een totaal mislukt jaar. Er is immers helemaal niets terecht gekomen van al onze wensen en voornemens. Maar wat als de waarde van iets niet bepaald wordt door de doelen die je behaalt? Wat als het niet behalen van doelen soms zelfs juist kansen schept die je anders helemaal zou zijn misgelopen?

Want wat is er het afgelopen jaar wél allemaal geweest? Ik stopte met werken. Doordat ik niet werkte, heb ik heel veel tijd door kunnen en mogen brengen met mijn kinderen. De eerste woordjes van mijn dreumes, zijn eerste heftige valpartij met bezoekje aan de huisartsenpost, zijn eerste hevige driftbuien en kwajongensstreken, ik was er allemaal bij. De eerste speelafspraakjes van mijn kleuter, de eerste woordjes die hij las, de moeilijke en de leuke dagen die hij had op school, ik was er om het mogelijk te maken en hem op te vangen. Door de situatie hebben mijn vriend en ik veel gepraat over de diepere dingen in het leven en zo werden we van vooral samen papa en mama zijn weer echte geliefden. Kortom; we hebben als gezin aan een basis kunnen bouwen waarin er tijd en ruimte was om álles wat aandacht vroeg dat ook echt te geven. Een basis waaraan ik ook in mezelf heb kunnen bouwen, want wat heb ik een hoop troep op kunnen ruimen. Niet letterlijk, maar figuurlijk, in mijn hoofd. Mensen die me een tijd niet hebben gezien en nu weer ontmoeten merken allemaal een verandering op. Er kwam ruimte voor echte verbinding, voor oprecht contact. Er ontstonden zelfs nieuwe brief contacten die direct die diepere laag in gingen die ik zo fijn vind in een brief. Er waren hele bijzondere ontmoetingen en er was alle tijd om die tot in de puntjes van mijn haar te beleven. Oude gewoontes en patronen liet ik los en ik begon mijn eigen échte lied te horen. Ik ging door diepe dalen en langs hoge pieken en verdiepte mijn liefde voor het leven. Ik liet mijn angsten los en begon het wonderlijke te zien in alle dagelijkse dingen. En zo werd het dagelijks leven geen routine meer, maar één groot avontuur.

En dan. Zierikzee. Oh Zierikzee. Ik ben nog nooit zo verliefd geweest op een plaats. Zierikzee met al haar historie, al haar verhalen, al haar oude gebouwen, al haar markante persoonlijkheden. In Zierikzee leerde ik meer mensen kennen in de negen maanden dat we hier woonden dan ik deed in de acht jaar in het dorp hiervoor. “Waarom kopen jullie dáár geen huis?” vragen mensen ons. Maar zo zit het niet. Zierikzee had ons iets te geven, Zierikzee gaf ons dit jaar. Een jaar van bezinning, van tot rust komen, van bouwen aan de binnenkant in plaats van de buitenkant, van werken aan de basis en de fundering. Zierikzee gaf ons de schoonheid van de vergankelijkheid. De wetenschap dat we hier niet blijven is juist wat prikkelt, is juist wat motiveert om het allemaal te beleven. Wat hebben we gelééfd dit jaar, wat waren we wákker, wat waren we bewúst. Ik maakte al eens zo’n jaar mee, tien jaar geleden, waarin ik woonde in een dorpje in Finland. Een jaar waarin je jezelf herontdekt, jezelf weer leert kennen en begrijpen en alles weer helder gaat zien. Dat jaar in Finland was onmisbaar voor mijn hele levensloop. En dat zal dit jaar ook zijn. Dit jaar in Zierikzee. Wat 2017 ons zal brengen? Ik heb werkelijk geen idee. En weet je? Dat is helemaal niet erg.

Ruchama

Geluk en vertrouwen. Aan wat in 2016 ik ook denk, ik kom met mijn gevoel en gedachten telkens uit bij de woorden geluk en vertrouwen. Waar ik in 2015 heel voorzichtig hardop durfde te zeggen dat ik me gelukkig voelde en het gelukkig zijn nog wat onwennig voelde was 2016 het jaar waarin geluk zich in mijn lijf ging wortelen.  Met de dag voelde het minder vreemd en voelde ik het zich sterker verbinden in mijn hart. Hoewel het ook een jaar vol met hoge golven was voelde ik vooral heel veel vertrouwen. Het vertrouwen dat het leven zou lopen zoals bedoeld was en ik in staat was op die golven mee te bewegen.

Zo was er niet alleen een verhuizing maar ook een reorganisatie waarbij ik hoorden dat ik en mijn collega’s boventallig zouden worden omdat onze functie zou verdwijnen. Het werk wat ik met alle liefde in mijn lijf de afgelopen acht jaar deed zou een nieuwe invulling en vorm krijgen. Dat soort dingen zijn pijnlijk, raken je in je zijn en tasten het gevoel van je waardigheid aan. Het heeft dan ook zeker tranen, slapeloze nachten en veel spanning gekost maar het bracht me ook terug naar de basis. Voor de nieuwe functie moest ik op papier zetten waarom ik dit werk zo graag doe en waar mijn kwaliteiten liggen. Het terug gaan in de afgelopen acht jaar en zien wat voor geweldig leuke projecten ik allemaal al heb uit mogen voeren en hoe vol mijn hart en herinneringen zitten met het werken met ouderen  bracht me terug bij mezelf en wat ik het allerliefste doe – werken met liefde en aandacht.

De reorganisatie viel natuurlijk precies tegelijk met mijn verhuizing die niet op de planning stond. In de jaren na mijn vaders overlijden heb ik me nooit meer ergens thuis gevoeld. In mijn ouderlijk huis miste een stroom van leven en liefde die een voor mij te grote leegte achterliet maar ook in de mijn andere huizen voelde ik me niet thuis. Mijn lijf voelde zich gespannen en ik kon mijn hart nergens echt kwijt. Het je zelfs met een dak boven je hoofd je toch thuisloos kunnen voelen heeft me jarenlang dieper geraakt dan ik in durfde te zien.   Tot ik die pijn omarmde en erkende wat die jaren thuisloos voelen met me hadden gedaan. Pas op dat moment kon ik ergens in mijn hart ruimte maken om nog een verhuizing aan te gaan en dat was begin 2016. De eerste woning waar ik op reageerde (hier werken ze met loting) gebeurde er van alles in mijn lijf en werd ik enthousiast. Iets wat ik in jaren niet had gevoeld bij het idee van weer een ander huis. Er brak iets open en hoewel ik #137 werd voor die woning was ik gelukkiger dan ooit! Ik bleef reageren op woningen, tekende plattegrondjes en zat elke keer in spanning terwijl mijn hart me heel duidelijk ‘September!’ influisterde.

Tot ik in mijn vakantie aan zee in mei (waar bovenstaande foto is gemaakt) reageerde op een huisje waar ik eigenlijk mijn twijfels bij had. Ik daagde het lot (waar ik overigens niet eens in geloof ;-)) uit met de zin ‘Als het zo moet zijn…’ en heb gevloekt toen bleek dat ik #1 was. Oeps! En toch nam ook hier weer dat sterke gevoel van vertrouwen de leiding. Ik geloof niet in het lot en al helemaal niet in toeval. Dingen gebeuren met een reden en als je durft te luisteren vertelt je hart je genoeg om aan vast te kunnen houden! Want mei is niet de september die ik mezelf in februari al hoorde fluisteren en toch kreeg ik uiteindelijk pas 14 september de sleutels. En daar begon mijn absolute hoogtepunt van 2016. Met plezier en enthousiasme verhuizen naar mijn huisje op de Poststraat waar ik zoveel twijfels over had maar in de zomermaanden die ik moest wachten alles duidelijk had gemaakt hoe dit mijn plek is. Hoe ik hier thuis hoor. En dat thuis voelen dat is mijn grootste verlangen van 2016 (en alle voorgaande jaren) geweest en vond ik hier. Wat een enorm geluk. Deze plek, mijn thuis heeft die wortels van geluk zich laten verstrengelen in mijn hart waardoor ze niet meer zomaar los te trekken zijn.

Geluk, gelukkig zijn, een geluksjaar. Dat is wat mijn 2016 samenvat. Wat een geluk om van jezelf te kunnen houden, gelukkig te zijn met wie je bent, wat je doet en wie je om je heen hebt. Dwars over de hoge golven heen met een glimlach op mijn gezicht want ik durf te vertrouwen op het leven en mijn hartstocht. 2015 was het jaar waarin ik mezelf heelde en 2016 was het jaar waarin ik mezelf wortelde in mijn eigen leven. Het jaar waarin bleek dat geluk niet een gemoedstoestand is zoals ik altijd heb geloofd maar een vezel in je lijf. Een vezel die zich kan gaan hechten aan je hart en je constant even kietelt, zelfs wanneer je door het leven wordt uitgedaagd.

Liefs van Kim, Nienke en Ruchama