De tienjarige Oscar schrijft vanuit zijn ziekbed brieven aan God. In die brieven, die sprankelen van levenslust, vertelt hij onder andere over oma Rozerood, een dame die hem regelmatig bezoekt en met hem praat over kleine en grote levensvragen. De brieven van Oscar geven een prachtige en ontroerende beschrijving van wat wellicht de laatste twaalf dagen van zijn korte leven zijn.

Het ziekenhuis is niet meer blij met Oscar. Sinds zijn beenmergtransplantatie ervaart hij dat zo. De dokter onderzoekt hem wel, maar kijkt daarbij naar Oscar zonder iets te zeggen. De dokter geeft Oscar het gevoel alsof hij iets verkeerd heeft gedaan. ‘Ik heb begrepen dat ik een slechte zieke ben geworden, die je belet te geloven dat dokters alles kunnen.’ De mening van de dokter lijkt besmettelijk: ’Nu kijkt de hele verdieping – alle zusters, coassistenten en schoonmakers – mij net zo aan. Ze zien er verdrietig uit als ik in een goed humeur ben. Ze dwingen zichzelf om te lachen als ik een grapje maak. Echt, we hebben niet meer zo’n lol als eerst.’

Als je het in een ziekhuis over doodgaan hebt, hoort niemand het. Je kunt er zeker van zijn dat ze opeens allemaal last hebben van verstopte oren en over wat anders gaan praten. Ik heb het op iedereen uitgeprobeerd.

Oma Rozerood is de oudste van alle mevrouwen in rozerode jasschorten die elke dag in het ziekenhuis komen om met de zieke kinderen te spelen. Op een ochtend probeert Oscar of zij ook last krijgt van verstopte oren zodra hij het over doodgaan heeft, maar oma Rozerood hóórt het wel! ‘Oma Rozerood, ik heb de indruk dat ze een ander soort ziekenhuis in hun hoofd hebben dan het echte ziekenhuis. Ze doen alsof je alleen maar naar het ziekenhuis gaat om beter te worden. Maar er gaan ook mensen naartoe om dood te gaan.’ Even is Oscar bang dat ze net als de anderen gaat reageren, maar Oma Rozerood houdt haar oren open en antwoordt: ’Daar heb je gelijk in, Oscar. En ik geloof dat mensen dezelfde fout maken in het leven. We vergeten dat het leven onzeker, breekbaar en vergankelijk is. We doen allemaal alsof we onsterfelijk zijn.’

Brieven aan God

Oma Rozerood is de enige die onveranderd blijft en Oscar hóórt als hij het over doodgaan heeft. Zij stelt ook voor om een brief aan God te schrijven. Oscar is niet meteen enthousiast over dat idee. Ze hebben hem er immers al een keer met de kerstman in laten stinken en hij vindt het één pot nat: allemaal leugens, fabeltjes en flauwekul. Maar oma Rozerood verandert zijn kijk daarop en weet hem te overtuigen. Ze leert hem dat schrijven je minder alleen kan laten voelen en dat je aan God kan schrijven wat je denkt.

Gedachten die je voor je houdt, zijn gedachten die op je drukken, die zich in je hoofd nestelen, die een last voor je zijn, die je verlammen, die de plaats innemen van nieuwe ideeen en die je ziek maken. Als je er niet over praat, word je een vuilnisbak vol oude gedachten die gaan stinken.

Oma Rozerood vertelt dat je God één ding per dag mag vragen. Maar dat houdt niet in dat je van alles bij hem kan bestellen; God is geen kerstman. Je mag hem alleen dingen vragen die met je innerlijk te maken hebben, zoals moed, geduld en inzicht.

Brieven van Oscar

En zo is het gekomen… Oscar begint brieven aan God te schrijven. In zijn eerste brief stelt hij zich voor en vertelt hij over de mening van de dokter, de verstopte oren en oma Rozerood. Ook vraagt hij of God hem kan vertellen of hij beter wordt. In het PS staat: ‘Ik heb je adres niet: hoe doe ik dat dan?’ Maar Oscar heeft snel door hoe het werkt. Zijn eerstvolgende brief begint met: ’Geweldig! Dat heb je knap gedaan. Nog voordat ik de brief heb gepost, geef je me al antwoord. Hoe doe je dat?’

Wat het boek met mij deed

Oscar en oma Rozerood is één van de mooiste boeken die ik ooit heb gelezen. Vanaf de eerste zin trekt Schmitt je het verhaal in en blijft je boeien. Ik las het daardoor in één adem uit. Het korte verhaal leest makkelijk weg door de eenvoudige, heldere schrijfstijl, maar is zeker niet oppervlakkig! Oscar neemt je via zijn brieven mee naar zijn belevingswereld en raakt én inspireert je door zijn kijk op het leven. Hij beschrijft situaties en gevoelens op zo’n heerlijke manier dat ik soms hardop moest lachen, maar het is daarnaast ook één van de weinige boeken die me écht liet huilen. Hij raakt je diep, zonder sentimenteel te zijn.

Het boek is helemaal in briefvorm geschreven. Het bestaat uit uit dertien brieven van Oscar en één van oma Rozerood, allemaal aan God gericht. Ik keek er natuurlijk vanuit mijn liefde voor post met post-ogen naar en het bevestigde mijn visie op post: Brieven schrijven is zoveel meer dan een hobby of communicatiemedium! Het is kunst, schrijven én filosofie! Je maakt unieke kunstwerken, schrijft geschiedenis en stelt levensvragen. Van grote vragen over zin en bedoeling van het leven tot kleine vragen die zich in het alledaagse afspelen. Vragen die de ontvanger misschien niet voor je kan beantwoorden, maar waar de antwoorden vanzelf op komen (of niet). Ik zou je nog zoveel willen vertellen over de inhoud en kracht van het boek, maar ik geloof dat je het gewoon zelf moet gaan lezen. Ik kan het iedere postliefhebber, levenskunstenaar, hulpverlener, boekenliefhebber, filosoof… eigenlijk iedereen aanraden!

Ben je benieuwd?

Ben je benieuwd naar de brieven die Oscar schrijft en wat het met jou doet? Je kan het – tweedehands – vinden bij bijvoorbeeld Bol.com, Marktplaats en boekwinkeltjes.nl vinden. Oscar en oma Rozerood is overigens het derde deel van een reeks boeken van Eric-Emmanuel Schmitt: De cyclus van het onzichtbare. Deze reeks gaat over existentiële thema’s en zijn geschreven vanuit verschillende religieuze invalshoeken. Het eerste deel, Milarepa, is gewijd aan het boeddhisme en het tweede deel, Meneer Ibrahim en de bloemen van de Koran, gaat over het soefisme. Oscar en oma Rozerood gaat over het christendom. Daarnaast heb je nog Het kind van Noach, De sumoworstelaar die niet dik kon worden en De tien kinderen die mevrouw Ming nooit heeft gehad.

Meer boeken over brieven

Wil je meer blogs lezen over boeken die met post te maken hebben? Ik schreef er eerder al over in Voortaan heet je Lieneke, De ode aan de brief en Een papieren tijdcapsule.

Tot slot wil ik Hans graag bedanken voor het lenen en delen van dit boek. Deze ervaring had ik niet willen missen… echt prachtig! Dankjewel!

Lieve groetjes,

Nienke