Herinner je je mijn blog over Zusterhood nog? Ik heb me aangemeld en werd zo één van de zusters van dit bijzondere kunstproject per post. De afgelopen weken heb ik gewerkt aan mijn kunstbrief voor de eerste ronde met als thema: Paradijs! Al mijn vrije uurtjes stak ik in plaatjes zoeken, knippen, samenstellen, plakken, lezen en schrijven. Ik bekeek de wereld met paradijs-ogen en hield me bezig met de vraag: ‘Wat is het paradijs voor mij?’ Begin deze week werd het eindresultaat zichtbaar. De tijd en aandacht die ik aan dit onderzoek had besteed, bundelde ik tot een poststuk en dát bracht ik woensdag naar de brievenbus. Hoewel ik de techniek uit een aantal van onze blogs toepaste, voelde het maakproces tóch anders. Benieuwd wat het met me deed en wat ik heb gemaakt? Lees er meer over in dit blog!

Heb je mijn eerste blog over Zusterhood niet gelezen? Dan zal ik je eerst even bijpraten. Zusterhood is ontstaan door brieven die Marieke Verlangen door de jaren heen met een aantal bijzondere vrouwen uitwisselde. Die kunstbrieven waren voor Marieke vonken van inspiratie en levenslust. En dat wil ze delen, zodat meer mensen deze bijzondere momenten kunnen ervaren.

We leven in een tijd waarin brieven veelal worden vervangen door virtuele berichten. Daarmee lijkt een mooi communicatiemedium te verdwijnen, maar het geeft post ook de kans om tot een kunstvorm verheven te worden. De liefde voor papier, behoefte aan diepgang en persoonlijke verbinding is zeker niet verdwenen!

Met Zusterhood wil Marieke inspirerende vrouwen in de kunst met elkaar verbinden, omdat verbondenheid met sisters zo waardevol is, een krachtbron van onuitputtelijke inspiratie! Als lid van Zusterhood, krijg je zes keer per jaar een oproep via e-mail met een kunstzinnig thema en het adres van de zuster aan wie je die ronde gekoppeld bent. Zes keer per jaar vul je een envelop met inspiratie en deze stuur je op naar een van de zusters van Zusterhood. Je krijgt in hetzelfde thema een postpakketje terug. Deze brief stuur je daarna naar het hoofdkantoor, want als kers op de taart worden alle kunstbrieven geëxposeerd!

Thema Paradijs

Op 1 februari ontving ik de eerste schrijfoproep van Zusterhood. In deze mail werd ik uitgenodigd om vanuit eigen inzicht, smaak en discipline een mooie kunstbrief binnen het thema paradijs te maken. Ik mag alles gebruiken wat bij het thema past, maar word daarnaast uitgedaagd om minimaal de volgende drie items toe te voegen (interpretatie naar eigen inzicht):

• paradijselijke dingen lijstje
• planten die in jouw paradijs zouden groeien
• titel of soundtrack van jouw paradijs.

Door de opdracht ging ik een beetje terug naar mijn tijd op de kunstacademie. Het voelde bekend en fijn. Dit gevoel in combinatie met het thema liet me vooral terugdenken aan de lessen kunstgeschiedenis van één van mijn favoriete leraren. In het eerste jaar vertelde hij over vroegere en eigentijdse kunstenaars en maakte zo sprongen door de tijd. Ook kon hij zo aanstekelijk lachen om de manier waarop schilders eeuwen geleden iets hadden neergezet of hoe kunstenaars uit deze tijd daar op reageerden. In gedachten hoorde ik zijn typische lach weer. Die herinneringen vormden mijn grootste bron van inspiratie en ik ging aan de slag.

Beleving

In de jaren dat ik aan de kunstacademie studeerde, heb ik een heleboel gezien. Ik bezocht regelmatig tentoonstellingen en musea, bekeek allerlei documentaires over kunst, las boeken over kunststromingen en kunstenaars en zag medestudenten aan het werk. Wat mij vooral interesseerde aan kunst was het gevoel dat beelden me gaven. De keer dat ik me daar op een beetje gênante manier van bewust werd was bij een groepsexpositie waarbij er in een leegstaande fabriekshal een pornofilm op de muur werd geprojecteerd. De bewegende beelden zelf interesseerden me niet, maar de mensen er omheen wel. Ik heb daar een hele tijd staan kijken naar wat het met de toeschouwers deed. Een aantal mensen gingen er echt voor staan en probeerden daarbij vooral onverschillig te kijken. Maar vaak verraadde de lichaamshouding toch het gevoel van ongemak. Anderen uitten juist hardop het gevoel van walging en liepen weg. Ik wist me eerlijk gezegd ook geen houding te geven, maar juist dat ongemakkelijke gevoel vond ik heel interessant. Het riep een heleboel vragen op die me steeds nieuwsgieriger maakten.

Dat is ook één van de redenen waarom ik dit zo’n geweldig project vind. Er is één thema dat door verschillende vrouwen en disciplines wordt uitgewerkt. Hoe zien al die verschillende vrouwen dat ene thema? En op welke manier zullen ze dat vormgeven? Aan het eind van het jaar bij de expositie zijn er ook nog allerlei toeschouwers. Wat doen de kunstbrieven met hen? Iedereen zal op eigen manier met deze beelden en het thema bezig zijn. Zo spannend en inspirerend! Alsof ik mezelf van een afstandje bekijk, start ik met een soort onderzoek: ‘Wat is het paradijs voor mij?’ en ‘Wat maakt dat ik dit zo beleef?’.

De envelop

Als ik aan het woord paradijs denk, denk ik automatisch terug aan de lessen kunstgeschiedenis. En in het bijzonder de manier waarop mijn leraar vertelde over oude schilderijen waarop het verhaal van Adam en Eva wordt uitgebeeld. Hij kon echt giechelen of zelfs schaterlachen om de manier waarop bijvoorbeeld een haarlok ‘iets’ verhult. Bij mijn beleving van het paradijs hoort dat ook. Dat je haar precies zo valt dat het oneffenheden en je ‘preutse ideeën’ bedekt. Dat gaf me inspiratie en ik ging op zoek in verschillende kringloopwinkels. In één van de winkels vond ik het boek ‘Hellevuur en hemels licht – visioenen van het hiernamaals’ van Richard Cavendish voor nog geen twee euro. Met daarin een grote afbeelding van een schilderij van Jan Breugel, verspreid over twee bladzijdes. Perfect voor de basis van mijn envelop! Op de zelf gevouwen envelop heb ik een collage gemaakt.

Tip: Wil je weten hoe ik deze envelop maak? Dat laat ik in dit filmpje zien.

De envelop heb ik zo gevouwen dat hij precies in het grootste wenskaartzakje van Moniss past. Het adreslabel heb ik er los in geschoven. Mijn eerste idee was om van de envelop een soort ansichtkaart met vakantiegroetjes uit het paradijs te maken. Op de voorkant had ik met letterstempels ‘groeten uit…’ geschreven, maar daar heb ik op het laatste moment toch de postzegels overheen geplakt. Op de achterkant zie je de tekst ‘Het Paradijs’ nog wel staan. Nieuwsgierig naar de stempels die ik hiervoor heb gebruikt? Die laat ik in mijn blog over de Handletterring Clearstamps van Concord & 9th zien.

De inhoud

Als je de envelop hebt geopend, kan je dit samengebonden stapeltje papier eruit halen. En tegelijk schuiven er glimmende, paarse sterretjes mee. Aan het touwtje zit een groot label met een afbeelding van bloemen. En er zit een zwart kaartje met radijsjes en witte letters erop ondergeschoven. In de schrijfoproep werden we eraan herinnerd dat we niet mochten vergeten ons e-mail- en postadres op de brief te vermelden. Dat heb ik o.a. achterop dit kaartje geschreven.

Paradijselijke dingen

Bovenop het stapeltje ligt dit boekje. Op deze manier heb ik het lijstje van paradijselijke dingen verwerkt. Het is zwart papier dat ik heb dubbelgevouwen en beplakt met afbeeldingen uit verschillende tijdschriften. Op de voorkant plakte ik een afbeelding van een opgezette wolf.

Als je het boekje openklapt, zie je twee dezelfde plaatjes tegenover elkaar van een letterbak vol schelpen en koraal. De dingen die ik op mijn ‘lijstje’ zette, zijn voor mij het bewijs dat de aarde een paradijs is. De dingen die je in de natuur kan vinden, hebben zo’n schoonheid in zich! Het puzzelstukje is meer symbolisch bedoeld. Dat vond ik trouwens tijdens een ‘harts-tocht’ met Kim en Ruchama in Zutphen.

Het boekje kan ook rechtop staan. Dan zie je dudidelijk dat je de plaatjes van de hand en de vogel open kan klappen, zoals bij een prentenboek waarbij je vakjes kan openen.

Op de achterkant van de openklapbare plaatjes staat een vraag geschreven. Op de foto hierboven zie je de achterkant van de hand. Daar staat op: Wat is voor jou het paradijs op aarde?

Op de achterkant van het boekje heb ik een afbeelding van een amethist geplakt. Die afbeelding heb ik eerst verstevigd en daarna met foamtape opgeplakt. Zo ontstaat er diepte. Dit idee gebruikte ik eerder al voor 3D-post.

Bronvermelding

Bijzondere stenen en mineralen vind ik ook typisch iets paradijselijks. Ik gebruikte een andere afbeelding van zo’n mooie steen om wat informatie over het schilderij op de envelop op te schrijven.

De brief

De brief schreef ik met behulp van mijn typemachine en letterstempels op drie verschillende bladzijdes uit National Geographic Magazines. Op deze bladzijdes staan afbeeldingen van bijzondere bloemen. Zo pas ik één van de items toe van het lijstje uit de schrijfopdracht. Er komen meerdere paradijselijke bloemen voor in dit poststuk, zelfs op de postzegels.

Het schrijven van deze brief voelde eerst even gek. Want hoe schrijf je een brief aan iemand aan wie je eenmalig iets stuurt waarvan de tekst later op een expositie door nog veel meer mensen gelezen wordt? Wat vertel je? Het is voor mij een andere vorm van schrijven, maar uiteindelijk ging het vanzelf. Ik kwam in een schrijfflow en zo ontstond de tekst die je op de afbeelding hieronder kan lezen. De blaadjes van de brief worden bij elkaar gehouden door een paperclip waarin ik twee labeltjes van Yogi Tea heb geschoven. Ik dronk de thee terwijl ik bezig was met dit poststuk en vond de tekstjes op de kaartjes wel toepasselijk.

Ik sluit de brief af met een fragment uit een lezing van Alan Watts. Het laatste gedeelte heb ik met behulp van deze letterstempels geschreven.

Als je de bladzijdes van de brief omslaat, zie je bijpassende afbeeldingen op de achterkant van de pagina’s. Dat vond ik een mooi ‘toevallig detail’.

Terwijl ik werkte aan het thema paradijs kwam automatisch dat nummer van Meat Loaf in mijn hoofd: “I can see paradise by the dashboard light”. Ik besloot nog een collage te maken bij dat stuk uit het liedje. Dat werd meteen het laatste item van wat je minimaal toe moest voegen: de titel of soundtrack van mijn paradijs.

Deze schrijfoproep prikkelde mij om op een andere manier met post bezig te zijn. Meestal is mijn brief of de tekst op een kaartje de kern van het poststuk. Natuurlijk stop ik ook veel aandacht in de andere onderdelen, maar vaak is dat vooral een verpakking van mijn woorden en een verlengde van de beleving van de brief. Nu was ik veel meer bezig met beelden en kreeg de brief een andere rol en dat inspireerde me enorm. Ik ben vreselijk benieuwd naar de poststukken van de andere zusters en kijk uit naar de volgende ronde!

Bewonderen

De deadline van deze eerste ronde is eind februari. Nog even en dan zullen alle zusters een mini-expositie op hun deurmat krijgen. Na het bekijken van de ontvangen brief, sturen alle zusters deze in een iets grotere envelop naar het hoofdkantoor voor de expositie.

Zonder dat je de deur uit hoeft, kom je in aanraking met de talenten van andere
zusters. Zo inspireren we elkaar en maken we mooie verbindingen.

Kan je niet wachten tot het einde van het jaar? Dan kan je straks ook op instagram en de website de resultaten bewonderen! Wil je aan (één van) de volgende rondes meedoen? Dat kan! Je kunt je het hele jaar door inschrijven. En wil je meedoen aan een specifieke ronde? Zorg dan dat je je inschrijft voordat de koppels gemaakt worden en de schrijfoproepen verstuurd worden. Dit is altijd op de 1e dag van de maand.

Natuurlijk ben ik ook nieuwsgierig waar jij aan denkt bij het woord paradijs. Welke beelden of herinneringen komen er boven? Deel je het in een reactie onder dit blog? Dat maakt ons blij!

Lieve groetjes,

Nienke