Wat kun je zeggen en doen als het leven angstaanjagend, afschuwelijk en oneerlijk is voor de mensen van wie je houdt? Empathie-expert Dr. Kelsey Crowe en illustratrice Emily McDowell maakten er een handboek voor. Daarin hebben ze voorbeelden en praktische adviezen gecombineerd. Het is geen zelfhulpboek of een wonderen verrichtend boekwerk over hoe je kunt transformeren tot de meest empathische persoon ter wereld. De makers van dit boek verwachten ook niet dat je hier perfect in wordt, want dat bestaat hierbij niet. Maar hun aanpak helpt je wel om vertrouwen te hebben als je iemand wilt steunen in situaties waarbij je denkt: hier zijn geen woorden voor.

There is no good card for this

Begin juni bezocht ik samen met Kim een boekhandel in Utrecht. We liepen daar rond, bekeken verschillende boeken en mijn aandacht werd getrokken door een geel boek met een illustratie van een kaart en een envelop. Het was de Nederlandse vertaling van het boek There Is No Good Card For This (wat ik stiekem een mooiere titel vind). Ik bladerde het door, liet het aan Kim zien en werd daarna afgeleid. Pas thuis dacht ik weer aan het boek en baalde dat ik het niet had gekocht, want het onderwerp houdt mij veel bezig! Daarom bestelde ik het bij de plaatselijke boekhandel. En ik heb het in één ruk uitgelezen.

Het boek is geschreven in eenvoudige taal, heeft grappige illustraties en zit vol persoonlijke, herkenbare voorbeelden. En wat het in mijn ogen zo effectief maakt? Het geeft je vertrouwen in jouw vermogen om iemand te steunen!

Als het erop aankomt je dierbaren te steunen is vertrouwen in jezelf – op jouw vermogen aardig te zijn en om iemand te geven, op jouw waarden en wat juist jij kunt doen – de sleutel tot het ontwijken van de ergste valkuilen in het leven.

De Makers van het boek

Door hun eigen ervaringen beseffen Kelsey en Emily hoe belangrijk het is om in moeilijke tijden steun te krijgen van de mensen in je leven. Maar zonder duidelijke instructies over wat je moet doen of zeggen, ga je makkelijk twijfelen aan je vermogen om iemand steun te bieden. En als er geen sociale rituelen of rolmodellen zijn voor hoe je iemand in tijden van nood moet bijstaan, zien we misschien niet dat iets doen of zeggen van groot belang is voor degene die bang is of verdriet heeft. Met dát in het achterhoofd hebben Kelsey en Emily allebei op hun eigen manier geprobeerd het een beetje makkelijker te maken voor mensen om er voor anderen te zijn als het leven lastig is.

Emily McDowell

Zo gebruikte Emily haar platform als wenskaartenschrijver en illustrator, haar ervaring als ex-kankerpatiënte en de lessen die ze heeft geleerd toen ze haar kamergenote op de universiteit verloor om een serie empathiekaarten te lanceren. Deze kaarten zijn speciaal bedoeld om op een meer authentieke manier iets voor iemand te betekenen bij ziekte, verlies en verdriet.

Kelsey Crowe

Kelsey richtte een organisatie op die empathiebootcamps organiseert en workshops met als titel: Er zijn voor je dierbaren. Ze zijn ontwikkeld met de inbreng van empathie-experts en adviseurs uit de zakenwereld, de medische wereld en hulpverleners bij rouwverwerking. Voor deze workshops en ook voor het boek, heeft ze een uitgebreide online enquête afgenomen bij meer dan negenhonderd mensen en heeft ze vijftig mensen geïnterviewd die een moeilijke tijd achter de rug hebben. Dit deed ze om erachter te komen welke steun werkte en welke niet.

Je bent niet alleen

Of je nou een professionele maatschappelijk werker bent of een bange beste vriend, als je ermee worstelt hoe je iemand moet steunen die het moeilijk heeft, ben je niet alleen.

Dit is iets waar vrijwel iedereen op een zeker moment mee worstelt. Kelsey en Emily in ieder geval wel. Hun research over betrokkenheid bij verdriet heeft dat wat ze eerst geloofden over wat wel en niet helpt verbeterd en behoorlijk veranderd. Ze willen jou de fouten die zij hebben gemaakt besparen en je op een eenvoudige, we-zijn-allemaal-weleens- stom-geweest-manier leren wat zijzelf hebben geleerd. En maakten samen dit boek.

Je kan het boek op verschillende manieren gebruiken. Het bestaat uit drie delen. Als je op dit moment een vriend of vriendin in nood hebt, ben je misschien op zoek naar handige, praktische tips die je vandaag al helpen. Die vind je in deel twee en drie. Als je heel snel wilt uitvogelen wat je bijvoorbeeld tegen een treurende collega kan zeggen, vind je in het derde deel een meeleefgids en een spiekbriefje voor de do’s en don’ts. En voor degenen die er klaar voor zijn, geeft het eerste deel inzicht in onze worsteling om een ander te bereiken in tijden van leed. Als je de tijd neemt om te werken aan de manier waarop je denkt en aan je vaardigheden, zal het je leven makkelijker maken en ertoe leiden dat je contacten meer betekenis krijgen.

Zo kan je er voor iemand zijn

Om je te helpen op jezelf te vertrouwen, gaan Kelsey en Emily in dit boek dieper in op drie credo’s. Als je je in de betekenis en in de praktische uitvoering van deze credo’s verdiept, zul je meer zelfvertrouwen krijgen om te geven. In mijn eigen worsteling op de momenten dat het leven angstaanjagend, afschuwelijk en oneerlijk was, voelde ik zoveel afstand. En heb me steeds weer afgevraagd wat de verbinding in de weg stond. In dit boek staat het helder en duidelijk beschreven en het reikt zoveel handvatten aan dat ik er graag meerdere blogs aan wil wijden. In de volgende blogs over dit boek, zal ik er daarom meer vertellen over de credo’s die Kelsey en Emily noemen. En ik kan je vast verklappen: het zijn dingen die een verschil kunnen maken, ook vaak in de vorm van post!

Liefs,

Nienke

Edit: De andere blogs die ik schreef naar aanleiding van dit boek staan inmiddels online:

• Een vriendelijk woord
• Een luisterend oor
• Een klein gebaar maakt een groot verschil